Wonen en leefbaarheid

Meer sociale huur en betaalbare koopwoningen

Ook in Harderwijk is sprake van een ongekende wooncrisis. Het aantal dak- en thuislozen is sinds 2009 verdubbeld en door de economische- en wooncrisis neemt hun aantal nog sneller toe dan voorheen. Voor starters is het nagenoeg onmogelijk om een betaalbare woning te vinden. De wachtlijsten voor een sociale huurwoningen lopen inmiddels op tot meer dan tien jaar. Een betaalbare koopwoning is slechts mondjesmaat voorradig. En terwijl woningcorporaties met kunst- en vliegwerk hun woonvoorraad op peil proberen te houden, gaan de marktpartijen er door de stijging van de huizenprijzen en speculatie met de grootste winsten vandoor.

Hierbij kan de gemeente niet langer aan de zijlijn staan. Alleen als we de regie terugpakken, met maatschappelijke verantwoordelijke projectontwikkelaars samenwerken en de volkshuisvesting in ere herstellen, kunnen we ervoor zorgen dat er in Harderwijk over 5 jaar voldoende betaalbare woningen zijn gebouwd. Hiervoor moeten we niet alleen bouwen, maar ook zorgen dat de woningbehoefte past bij de vraag. Zo willen we het makkelijker maken om huizen aan te passen, bijvoorbeeld om woningen levensloopbestendig te maken, een aanbouw voor mantelzorg te realiseren of een woning te splitsen. Ook willen we doorstroming stimuleren door het voor ouderen makkelijker te maken om naar een appartement te gaan, door het opzetten van een verhuisregeling. Het realiseren van tijdelijke woningen helpt om het probleem te verlichten, terwijl we ondertussen ook vol inzetten op de bouw van reguliere woningen.

Het woningprobleem is te groot om alleen in de bestaande nieuwe wijken (zoals Harderweide en het Waterfront) bij te bouwen. Daarom is het tijd voor een nieuwe wijk naast de huidige wijk Frankrijk. Op deze plek kunnen duizend tot drieduizend woningen worden gerealiseerd. We willen samen met de inwoners kijken naar mogelijkheden voor deze wijk en vooral bouwen voor de inwoners uit Harderwijk zelf. Bij een nieuwe wijk horen ook voldoende voorzieningen, zoals een school, kinderopvang, huisarts en winkels. Dit is noodzakelijk om te voorkomen dat voorzieningen in aanliggende wijken overbelast raken. Daarnaast werken we samen met omliggende gemeenten als Zeewolde en Ermelo om samen de wooncrisis te lijf te gaan.

Met actief grondbeleid stimuleren we de bouw van betaalbare huur- en koopwoningen en voorkomen we dat grond in handen valt van speculerende beleggers en projectontwikkelaars.

We leggen in de prestatieafspraken met woningcorporaties vast hoeveel sociale huurwoningen er de komende jaren gebouwd gaan worden én hoeveel er maximaal verkocht mogen worden. Wat ons betreft zijn dit er zo min mogelijk. Hiermee voorkomen we dat er meer sociale huurwoningen verkocht worden dan er worden gebouwd. Om speculatie met woningen te voorkomen voeren we bij nieuwbouwwoningen in onze gemeente tevens een zelfbewoningsplicht in. Hiermee voorkomen we dat koopwoningen worden verhuurd of worden doorverkocht voor de maximale winst.

Het aantal mensen dat noodgedwongen in onze gemeente op straat slaapt, stijgt.  We realiseren in overleg met de centrumgemeente meer opvanglocaties om dakloosheid aan te pakken. Ook zorgen we ervoor, dat mensen als eerste een dak boven het hoofd krijgen (housing first) en krijgen ze meer begeleiding, zodat ze sneller weer zelfstandig kunnen wonen.  Niemand zou in Harderwijk op straat hoeven te slapen.

Een ‘gedeelde’ gemeente

We willen voorkomen dat er door het gebrek aan betaalbare woningen geen plaats meer is voor inwoners met een lager of midden inkomen. We willen wijken met een goede mix in de verschillende prijsklassen, maar ook in de verhouding huur- en koopwoningen. In woningen waar één groep woningen de boventoon voert, of dat nu goedkope of dure woningen zijn, proberen we de balans te herstellen.

Door corona en de opkomst van webwinkels is de leegstand van winkels in onder andere de Binnenstad toegenomen. Ook staan er steeds meer kantoorpanden leeg. Samen met de eigenaren van de panden kijken we naar een nieuwe bestemming. Een mogelijkheid is bijvoorbeeld om deze panden te verbouwen tot woning.

In Harderwijk zijn er relatief veel parkeerplaatsen voor inwoners in de wijken. Dat is fijn, maar deze parkeernormen zijn niet heilig. Het bijbouwen van huizen is voor de PvdA belangrijker. Voorwaarden is wel dat er een goede aansluiting is op het openbaar vervoer en er een goede fietsverbinding is.

Een fijne en leefbare buurt

De buurt is de plek waar we leven, elkaar ontmoeten, ons prettig voelen en onszelf kunnen ontwikkelen. Voor de één is dat wat makkelijker dan voor de ander. Daarom moet het welzijnswerk (weer) op peil komen, voor de mensen die het wat moeilijker hebben. Samen met inwoners, scholen, maatschappelijke en zorgorganisaties gaan we de problemen te lijf. We zoeken naar oplossingen die het beste zijn voor inwoners én de buurt.

Wanneer iemand met een zware verslaving de rust in een appartementencomplex blijvend op de proef stelt, kijken we niet weg en zorgen we voor adequate opvang. En wanneer een malafide huisjesmelker tegen woekerhuren veel te veel mensen midden in een woonwijk huisvest, pakken we de verhuurder aan. Zodat de sociale cohesie in de wijk overeind blijft. We maken maximaal gebruik van de mogelijkheden die we wél hebben om de ontspoorde woningmarkt te beïnvloeden. In de prestatieafspraken met de woningcorporaties maken we afspraken over de vergroening van de tuinen van hun (sociale) huurwoningen. Ook dragen we zorg voor woonvoorzieningen voor jongeren, die ambulante begeleiding nodig hebben, zodat ook zij dicht bij hun ouders en in hun bekende omgeving kunnen blijven wonen.

We vinden het onacceptabel dat er in onze gemeente grote gezondheidsverschillen zijn tussen inwoners van de verschillende wijken. Naast een fijne woning, zijn er meer zorgvoorzieningen nodig, om de gezondheid van de wijkbewoners te verbeteren. We juichen het toe dat De Roef en de Kiekmure worden ingezet als centra voor een positieve gezondheid. En willen dit ook graag zien in de andere wijken.

Een Knarrenhof zorgt voor de doorstroming.

Na het sluiten van de woon en zorgcentra ontstond er een gat in de woonvoorziening voor ouderen. Dit zorgt voor een gebrek aan doorstroming op de woningmarkt, waardoor er voor starters minder woningen beschikbaar zijn. Daarom wil de PvdA op verschillende plekken in Harderwijk ‘Knarrenhofjes’ en levensloopbestendige woningen realiseren, het liefst in elke wijk.

Zolang mogelijk zelfstandig blijven wonen met veel privacy en tegelijkertijd profiteren van de voordelen van samen wonen. Dat is in een notendop het principe van een Knarrenhof. Een Knarrenhof is een Collectief particulier initiatief waardoor de ontwikkelkosten laag blijven. Zo blijven deze woningen betaalbaar. In dit concept zijn een gezamenlijk tuin en Hofhuis opgenomen voor gezamenlijk activiteiten. In deze gebouwen zorgen we voor ontmoetingsplekken en zorgvoorzieningen om eenzaamheid te bestrijden en passende zorg te organiseren. Deze woningen realiseren we samen met zorgverzekeraars en woningbouwcorporaties.

Misstanden aanpakken

Arbeidsmigranten worden vaak tegen enorme huren in erbarmelijke omstandigheden gehuisvest, terwijl werkgevers en uitzendbureaus enorme winsten opstrijken. In onze gemeente zorgen we ervoor dat dit misbruik stopt, maken we met werkgevers en uitzendbureaus bindende afspraken over fatsoenlijke huisvesting en gaan we waar nodig over tot strikte handhaving en bestraffen we malafide verhuurders.

We gaan overbewoning tegen door in het bouwbesluit een gebruikersoppervlakte van 25 m2 per persoon te hanteren en door het maximaal aantal personen, dat niet tot een duurzaam huishouden behoort, per woning op maximaal 2 te stellen. Is dit niet het geval, dan heb je een vergunning nodig. We willen ook maximaal gebruik van de instrumenten op het gebied van wonen, zoals de zelfbewoningsplicht, anti-verkameringsregels en de huisvestingsverordening.

Verduurzaming van woningen

Om de klimaatdoelstellingen te halen moeten we woningen verduurzamen. Isoleren is hierin het meest belangrijk. Hierdoor neemt het energiegebruik en de CO2-uitstoot af en krijgen inwoners een lagere energierekening (zie ook hoofdstuk Duurzaamheid).

Bij het verduurzamen van bestaande woningen is het belangrijk om een realistische kosten-baten analyse te maken. Negentiende -eeuwse arbeidswoningen isoleren is verstandig en haalbaar, maar nul op de meter in zulke woningen realiseren is dat niet. De gemeente richt een fonds in om eigenaren van woningen te helpen bij de financiering van de isolatie of het plaatsen van zonnepanelen. Terugbetaling kan via de besparing op de energielasten. Zo zorgen we ervoor, dat iedereen mee kan doen en niet alleen inwoners met een hoger inkomen. Samen met de corporaties zorgen we ervoor dat inwoners niet lijden onder de stijgende energieprijzen.