Begin bij jezelf

Vroeger was het simpel. Als je katholiek was dan, ging je naar de kerk, was je lid van de KRO en wellicht ook wel van het NKV en de KVP en stemde je daar in elk geval op. Idem dito als je een socialist was, je keek naar de VARA en stemde PvdA. En Rooie Rakker was een geuzennaam. Maar dat was vroeger, die vaste waarden en hinderlijke zuilen zijn er nauwelijks meer. Gevolg is dat meningen steeds vaker individueel en door het moment gestuurd worden. En veel minder terugvallen op een overtuiging of religie. Dat maakt dat kiezers heel makkelijk switchen. De ene keer VVD en de volgende keer PvdA is helemaal niet meer raar. Dat is mooi, dat zet aan tot inspanning, maar maakt ook nerveus. De kracht van de overtuiging op het moment krijgt een enorme invloed. En leidt tot wanhoop bij opiniepeilers, want de basis van hun gelijk is weggevallen. Eén goed optreden tijdens een debat kan zo maar 10 zetels verschil maken. En tot wanhoop bij politici, want één slecht optreden en je valt in een gat, waar je velen in meesleurt.

Als ik op een verjaardag vertel dat ik overtuigd PvdA stem, dan krijg ik bijna altijd terug: dus dan ben jij ook voor …. En dan komt er, wat slim van ze, altijd wel iets waar ik het niet mee eens ben. Wat dan weer leidt tot “waarom stem je dan PvdA”. En mijn antwoord is dan altijd “omdat ik geloof in de sociaaldemocratie en die wordt het best vertegenwoordigd door de PvdA”

En dus is de oproep: begin bij jezelf. Maak je eigen nieuwe basis. Dus denk na over wie je bent en wat je gelooft. En dan gaat het niet over Trump of Wilders of Rutte of Asscher, maar over: wat vind ik van solidariteit, van opkomen voor zwakkeren, van zorg voor anderen, over wat het minimumloon moet zijn en over of er ook een maximum moet zijn. Als je die vragen voor jezelf beantwoord, dan weet je weer waar je thuishoort. Waar je hart ligt. Of je liberaal bent, of een sociaal democraat, of een echte socialist of zelfs een nationalist. En van daaruit weet je dan wat je moet stemmen. Want wat je stemt is veel belangrijker dan wie je stemt. Jammer dat we altijd op een mens moeten stemmen en dat we niet alleen voor een partij kunnen kiezen. Of nog mooier, dat je naast je stem op een mens ook een stem op een richting zou mogen geven. Dat zou grappig zijn: Rutte krijgt de meeste stemmen, maar de sociaaldemocratie wint de richtingenverkiezing. Nou ja, doe toch maar andersom.