Grote Schoonmaak

Eens in de zo veel tijd is het tijd voor de grote schoonmaak. Wellicht van de voorraadkast, de vrieskast of de kledingkast, maar ik bedoel de kast met 17 miljoen regels. Geen idee of het er zo veel zijn, maar het voel vaak wel zo, voor elke inwoner een regel. Die kast bestaat natuurlijk niet al denk ik dat menig politicus graag zo’n kast zou willen hebben. Als er iets moet geregeld worden, dan loop je naar die kast en je zoekt een bijpassende regel. Goed geregeld.

Maar regels zijn regels en goed dat alles geregeld is, hoor ik u denken. Toch hebben we de laatste tijd gezien hoe regels heel makkelijk tot ontsporing kunnen leiden. De regels rond kinderopvang, rond inkomsten naast bijstand, rond kostendelers, maar ook voor duurzaamheid. Zo kenden we tot voor kort de rare regel dat je alleen subsidie krijgt als je 2 isolerende maatregelen doet. Dus als alles al geïsoleerd is op de laatste stap, rondom dubbelglas na, dan heb je pech. Of als je voor je nagelstudio de Kleine Ondernemingsregeling hebt afgesproken met de Belastingdienst, dan kan je de btw van je zonnepanelen niet meer terugvragen. Of dat je 3 maanden voor je AOW krijgt, toch nog moet solliciteren, of, nou ja, de lijst is eindeloos.

Maar waarom opschonen? Omdat de meest kwetsbaren in onze samenleving het meest last hebben van al die regels. Regels maken zaken ingewikkeld en oplossen van ingewikkelde zaken is vaak juist de zwakte van de kwetsbaren. En dat leidt er toe dat juist degenen die het nodig hebben niet uit de regelingen halen wat er in zit. En dat leidt weer tot bureautjes en adviseurs die tegen betaling zaken voor je regelen. Belastingaangifte, energiesubsidie, energielabel, ontheffing, omgevingsvergunning, voor bijna alles wat je kan of moet aanvragen is wel een oplossing. En als je het kan betalen is dat erg handig. Maar als je dat niet kan of niet weet hoe je dat moet regelen, dan mis je de boot. En zo groeit de tweedeling in de maatschappij. Want als je doorgeleerd hebt, dan weet je juist gebruik te maken van al die regels, maar om door te leren moet je geld lenen en de briljante leerlingen uit kwetsbare gezinnen moeten veel meer lenen, waardoor zij ook weer een achterstand krijgen.

Allemaal leuk en aardig, maar als je de regels versimpelt, dan neemt het misbruik toe. En dat willen we niet, dus dan komen er weer nieuwe regels. Klopt helemaal. En daarom het vergelijk met de grote schoonmaak. Natuurlijk blijft de voorraadkast na de schoonmaak niet eeuwig schoon. Hij verrommelt weer langzaam en dus is het na verloop van tijd weer tijd voor de volgende schoonmaak. En zo ook in Regelland. En de schoonmakers zijn in dit geval de politici. In maart staat de landelijke grote schoonmaak op het programma. Maar of de bezem er echt doorheen gaat, dat ligt aan u. Dus kijk maar eens wat partijen zeggen over toeslagen, leenstelsel, basisinkomen, huurderstoeslag, enzovoort.
Ben heel benieuwd of Nederland kiest voor grote schoonmaak of een beetje afstoffen. Ik hoop het eerste. Ik hoop op een rode bezem.